Finlandiyanın Molekulyar Tibb İnstitutunun alimləri insan genlərində kabuslar və psixi xəstəliklər arasında əlaqə aşkar ediblər. 32gub.az bildirir ki, Tədqiqat Translational Psychiatry (TLP) elmi jurnalında dərc olunub.
İnsanların çoxu narahat və qorxulu yuxular görür. Onlar adətən stress, yuxu olmaması və bəzi dərmanlar kimi faktorlardan qaynaqlanır. Bununla belə, tez-tez və təkrarlanan kabuslar psixi sağlamlıq problemlərinin əlaməti ola bilər.
Komanda, genom miqyaslı assosiasiya tədqiqatlarından istifadə edərək Finlandiyada bir neçə irimiqyaslı tədqiqatda 45,200 iştirakçının məlumatlarını təhlil edib. Bu, müəyyən bir xəstəlik və ya əlamətlə əlaqəli variasiyaları axtarmaq üçün genetik markerlərin skan edilməsini əhatə edir.
Nəticələr göstərdi ki, tək nukleotid polimorfizmlərinə (DNT ardıcıllığının bir nöqtəsində insanlar arasında dəyişikliklər) əsaslanan kabusların irsiyyəti nisbətən kiçikdir - cəmi 5%.
Əlavə təhlillər tez-tez kabuslarla əlaqəli genetik faktorların travma sonrası stress pozğunluğu və psixi sağlamlıq problemlərinin digər simptomları ilə əlaqəli faktorlarla üst-üstə düşdüyünü müəyyən edib.
Çox vaxt kabuslar nevrotiklik, narahatlıq və depressiya kimi şərtlərlə müşayiət olunub. Alimlər yuxusuzluq, şizofreniya və alkoqol asılılığı ilə də əlaqə qurublar.
“Bu nəticələr kabusların genetik riskini yuxusuzluqla əlaqələndirən iki mümkün mexanizm təklif edir: ya yuxu problemləri və yuxu mənfiliyi ilə əlaqəli birbaşa mexanizm, ya da kabusların tezliyi ilə əlaqəli modulyativ təsir. Bundan əlavə, alkoqoldan sui-istifadə kabuslar və psixi pozğunluqlar arasındakı genetik korrelyasiyanı dəyişdirə bilər” - deyə tədqiqat müəllifləri yekunlaşdırıblar.
Nilay
