“Gecə sindromu var, qadınlar danışdıqları oğlana çılpaq fotolar göndərir” - PSİXOLOQ

Uzun müddətdir ki, insanlar dostluq və sevgi münasibətlərini virtual arenada qurmağa üstünlük verir. Günü-gündən artan və bəzən insanların həyatı bahasına başa gələn şantaj halları elə məhz sosial şəbəkə üzərindən edilən tanışlıqlarda yaşanır. Qurbanların əksəriyyəti isə qadınlardır.

Bəzi kişilər virtual aləmdə tanış olduqları qadınlardan bir müddət sonra çılpaq şəkillər istəyir. Çox vaxt qadın təcrübəsizlik edərək onun bu istəyini həyata keçirir. Sonda isə göndərdiyi şəkillər qadını şantaj obyektinə çevirir. Beləliklə, qarşı tərəf onu hədələyərək külli-miqdarda pulunu mənimsəyə bilir. Analoji situasiyalarda qadınlar özünü necə qorumalıdır ki, sonda qurbana çevrilməsinlər? Bu mövzu ilə bağlı “Yeni Sabah”a danışan psixoloq Aytən Ələkbərova bir sıra nüanslara toxunub. Onun sözlərinə görə, belə halların qarşısını almaq üçün insanlar yeniyetmə vaxtlarından cinsəl tərbiyə mövzusunda maarifləndirilməlidirlər:

“Belə məsələlər səbəbindən psixoloqa müraciət edən qadınlar çoxdur. Cavan və subay qız pasientlərim mənə gəlib deyir ki, Aytən xanım, sanki mən hər dəfə eyni səhvi edirəm. Bildirirlər ki, qarşı tərəflə münasibətə başlayandan bir müddət sonra oğlan həmin qızdan sözügedən fotoları atmasını tələb edir, atmadıqda isə soyuyub, uzaqlaşmağa başlayır. Qızlara və qadınlara belə adamlar tərəfindən bir fikir aşılanır ki, əgər sən mənə istədiklərimi virtual olaraq verə bilmirsənsə, sənə xəyanət etməyə məcburam. Bəzən elə olur ki, yeniyetməlik dövründə, şagirdlər arasında bu kimi hallar baş verir. Onda insanlar düşünür ki, uşaqdır, virtual sevgi yaşayır. Ancaq bu məsələlərə yeniyetməlik dövründən diqqətlə yanaşılmalıdır. Uşaqlara cinsəl tərbiyəni öyrətmək bu baxımdan çox vacibdir. İlk olaraq, mövqeyimiz bundan başlayır ki, əsl kişi keyfiyyətlərini yeniyetmələrdə 2 yerə bölürük: özü üçün olan ləqayət və hamı üçün olan ləyaqət. Təbii haldır ki, kiçiklərdə özü üçün olan ləyaqətin içində onun qüvvətliliyinə, cəsarətinə və iradəsinə inam hissi yaranmalıdır. Daha sonra ətrafında tanıdığı insanları qorumağı uşağa aşılamaq lazımdır. Bu qoruma isə şiddətlə yox, sadəcə olaraq, mühafizəkar addımların atılması ilə izah olunmalıdır”.

Ekspert vurğulayır ki, qadınlar emosional bağlarını qoruya bilmədikdə belə halların qurbanı olurlar:

“Hazırkı gənclərə, hətta orta yaş qrupunda olan insanlara aid olan qadınları misal göstərə bilərik ki, kimi ailəsindən ayrılır, ya da həyatda bəxti gətirməyib. Biz bilirik ki, hər evli qadın xoşbəxt deyil. Məsələn, hər hansısa bir insanla virtual tanışlıq başlayırsa, təzə tanış olduğu insana bir müddət onu incidən səbəblər və hadisələr haqqında bəhs edir. Ləyaqətini ayaq altına atan kişi isə bu məlumatlardan istifadə etməyə başlayır. “Gecə sindromu” deyilən bir anda, gec vaxtlarda pıçıltı ilə danışılan mövzular zamanı hər iki tərəf elə bir atmosferə düşür ki, bəzən bir-birinə uyğunsuz məzmunda şəkillər göndərməyə başlayırlar. Qadın həmin adama şəkil göndərməyəndə isə kişi küsür və xanımdan üz döndərir. Özünü güclü hesab edən bəy danışdığı xanımı həmin şəkillərlə şantaj etməyə başlayır. Amma burada önəmli məqam var. Hər bir qadın bilməlidir ki, əgər həyatındakı adam onu ciddən sevirsə və hörmət edirsə, ondan çılpaq məzmunlu şəkil göndərməyini istəmir. Bunu edən şəxsin nə dost, nə də yoldaş ola bilməsi mümkün deyil. Sadəcə, qadınlar emosional bağlarını qoruya bilmədikləri üçün bu tələyə düşürlər. Bunun adı şüursuz addımdır. Belə olan halda heç bir irəliləyiş gözləmək mümkün deyil”.

Psixoloq bu kimi hadisələr barədə maarifləndirmə tədbirlərinə ehtiyac olduğunu da qeyd edib:

“Belə hadisələr ortaya çıxandan sonra qınaqlar və iradlar başlayır. Ancaq düşünmürük ki, bunları kim edir. Məncə, ailəsindən gözəl və yerində tərbiyə alan oğlan, kişi adını daşıyan şəxs bunu etməz. Bu adamın həyat yoldaşı, qızı və bacısı olmaya bilər. Amma onu bir ana dünyaya gətirib. Belə davranışlar, ilk növbədə anaya hörmətsizlikdir. Son olaraq isə bunu bildirmək istəyirəm ki, şantaj yolu ilə danışdığı qadından pul tələb edirsə, burada artıq nə mənəviyyat, nə ləyaqət, nə də özünəhörmətdən danışmaq olar. Sevginin ehtiras üzərində qurulması doğru hal deyil. Belə olduğu təqdirdə isə sözügedən duruma düşmək qaçılmazdır. Bunun üçün məktəblərdə, ali təhsil ocaqlarında maarifləndirmə tədbirləri həyata keçirilməli və insanlar məlumatlandırılmalıdırlar”.